وبا چیست وچگونه منتقل می شود؟
وبا توسط باکتری ویبریو کلرا از طریق آب منتقل میشود. هنگامی که شما آب آلوده، ماهی نپخته و محصولاتی که با کود حیوانی پرورش یافتهاند، را بدون رعایت پروتکل های بهداشتی مصرف کنید، همیشه در معرض ابتلا به وبا قرار دارید. در ایران بیشترین راه انتقال وبا از طریق سبزیهایی است که با کود انسانی پرورش پیدا می کنند.وبا ۷ بار در طول تاریخ به حالت اپیدمی درآمده و جان تعداد زیادی را گرفته است. در قرن نوزدهم در اروپا دیده شد و پس از آن بیشتر شاهد وبا در کشورهای جهان سوم هستیم که وضعیت بهداشت و آبرسانی، آنها هنوز مناسب نیست.
علائم وبا:
- همترین مشخصه وبا را میتوان اسهالهای بشدت آبکی، بدون درد و تب دانست این اسهال حاد به اسهال های آب برنجی معروف هستند که بیمار روزانه تا ۳۰ لیتر آب را از این طریق از دست میدهد که میتواند بیمار را دچار کمآبی کرده و حتی او را به اغما ببرد.
- بیماران بندرت تب دارند.
- گاهی همراه با اسهال، استفراغ هم دیده می شود.
- بعلت از دست دادن آب زیاد، بیمار مرتب احساس تشنگی دارد.
- درد بدن مخصوصاً درد در ناحیه پشت ساق پا
- گود رفتن چشم
- کاهش نبض و تنفس
- کاهش یافتن حجم ادرار و رنگ زرد آن
نکته: البته ممکن است یک نفر که مبتلا به وبا می شود، همه علائم را نشان ندهد اما حالت اسهال حتماً در او دیده می شود. مدت زمان بروز وبا ممکن است بین ۳ تا ۵ روز متغیر باشد.پیشگیری از وبا:درکشورهای پیشرفتهای چون آمریکا و اروپای غربی، با استفاده از سیستم آب و دفع پیشرفته، وبا کمتر راهی برای بروز پیدا می کند. بهترین راه پیشگیری از انتقال
وبا استفاده از سیستمهای آب و دفع پساب پیشرفته و جلوگیری از ورود فاضلاب، به آب آشامیدنی است.
- آب مصرفی و آب شستوشوی خود را از آب کلردار انتخاب کنید و اگر آب کلردار در دسترس ندارید، حتماً آب را قبل از استفاده، بجوشانید.
- هنگامیکه وبا شیوع پیدا میکند، سبزیجات خام را مصرف نکنید و حتماً قبل از استفاده از میوه، آنها را گندزدایی کنید.
- ماهی خام یا نیمپز را استفاده نکنید.
- در استخرهای عمومی که آب تصفیه شده ندارند، شنا نکنید.
- تا جایی که ممکن است از غذاهای آماده بیرون استفاده نکنید.
- دستان خود را پس از توالت به خوبی شستشو دهید.
- از آبهای آشامیدنی داخل پارکها و فضای سبز اجتناب کنید.
- هنگامیکه شیوع با شیوع وبا مواجه می شوید و از آبمیوههای بیرون استفاده نکنید مخصوصاً فروشندگانی که مجوز بهداشت ندارند.
- غذای خود را داخل خانه طبخ کنید و بخوبی آن را بپزید.
- حشرات و مگسها را از زندگی خود دور کنید.
- زبالهها را در کیسههای جداگانه و به گونهای دفع کنید که باعث تجمع حشرات و مگس نشود.
- میوه و سبزی نشسته را داخل یخچال نگذارید.
- بعداز هر وعده غذایی خود چند قطره آب لیموترش میل کنید.
- شیر و مواد لبنیاتی خود را پاستوریزه تهیه کنید و اگر شیر فله ای استفاده میکنید، حتماً ۲۰آن را دقیقه بجوشانید.
- نان و مواد دیگر غذایی را که قابل شستشو نیستند، در کنار میوه و سبزیجات و گوشت خام قرار ندهید.
- برنج را بعد از پخته شدن استفاده کنید و باقی آن را حتماً به یخچال منتقل کنید.
- هنگام شیوع بیماری وبا، با هیچکس دست ندهید و مرتب دستهای خود را شستشو کنید.
رای کنترل کردن این بیماری، اولین قدم شناسایی بیماران است که با مشاهده علایم بالینی و آزمایشگاهی میتوان آنها را شناسایی کرد.
- فرد بیمار باید سریعاً از افراد دیگر جدا شود.
- وسایل مورد استفاده بیمار، گندزدایی شوند.
- بیمار هیچگونه حق ملاقات نداشته باشد.
درمان بیماری وبا:
نوشاندن الکترولیت یا آب
به بیمار با توجه به شدت اسهال و کم آبی بدن، آب و الکترولیت داده میشود. اگر اسهال خفیف باشد یعنی زیر ۵ درصد، ORS هم برای درمان میتواند کافی باشد. به همراه توصیه های تغذیه ای مانند لعاب برنج و نوشابه با نمک. اما اگر از دست دادن آب بدن شدید باشد، بیش از ۱۰ درصد، حتماً سرم درمانی لازم است تا بیمار به حالت اغماء نرود.
آنتیبیوتیک
استفاده از آنتیبیوتیکهای تتراسایکلین داکسی سیکلین میتواند در روند درمان وبا مثبت عمل کند و شدت بیماری را کاهش دهد. البته در کودکان نالیدیکسیک اسید، فورازولیدون و ازیترومایسین تجویز می شود.
واکسن وبا
واکسن باکتریهای کشتهشده وبا است که زیر پوست تزریق شده و مصونیتی حدوداً ۳ سال ایجاد میکنند و میتوان گفت در ۵۰ درصد موارد هم مؤثر است اما زیاد توصیه نمی شود.
